Op de laatste zondag van november wordt in veel kerken stil gestaan bij de mensen die ons afgelopen jaar en langer geleden ontvielen. Ik vind het fijn dat deze traditie bestaat. Het helpt me even stil te staan bij wat iedere dag in mijn hart leeft.
Eeuwigheidszondag
De laatste zondag van november markeert het einde van het kerkelijke jaar en het begin van de adventstijd. Daarom wordt in veel kerken juist op die dag stil gestaan bij hen die ons zijn voorgegaan. Vaak worden de namen van de mensen die in het afgelopen jaar zijn overleden hardop voorgelezen en is er daarna voor iedereen gelegenheid een kaarsje aan te steken voor mensen die we missen. Een mooi, intiem ritueel wat we eigenlijk zo nodig hebben; even stilstaan en openlijk uiten wat diep in ons binnenste altijd leeft. Het geeft bovendien een gevoel van verbondenheid als je samen met anderen naar voren stapt. Leven met verlies is een universeel iets en daar hoeven we niet voor weg te lopen.
Herdenken op de begraafplaats
Wat heel bijzonder was, is dat ik dit jaar ook uitgenodigd was voor een herdenkingsmiddag op de Algemene Begraafplaats aan de Kerkhoflaan 10 in Den Haag. Dat was heel mooi. Overal brandden fakkels, er was een soort van dienst met een koor, ook buiten was muziek en je kon een bloemstuk maken met prachtige bloemen en groen geleverd door mijn favoriete bloemenkraam Snijders. Dat heb ik met liefde gedaan. Samen met Mark stond ik stil bij het graf van Mart en zette daar de kaars neer die ik had gekregen. Het lichtje projecteerde heel mooi een kruis op het nieuwe naamplaatje van Mart.
Tevreden
Misschien klinkt het gek, maar hier zit ik dan… Als een tevreden mens op de bank. Dankbaar voor momenten van actief stilstaan bij verlies en verdriet. Blij dat het niet meer zo overheersend zeer doet. Verwonderd dat wanhoop verandert is in aanvaarding en hoop. En goed om na het uitbundige vieren van de afgelopen maand ook dit herdenken samen te mogen doen met mijn tweede liefde.
Glorie aan God!
Afscheid nemen
is met zachte vingers
wat voorbij is dichtdoen
en verpakken
in goede gedachten der herinnering.
Is verwijlen
bij een brok leven
en stilstaan op de pieken
van pijn en vreugde.
Afscheid nemen
is met dankbare handen
weemoedig meedragen
al wat waard is
niet te vergeten…
Is moeizaam
de draden losmaken
en uit het spinrag
der belevenissen loskomen
en achterlaten
en niet kunnen vergeten…
Dietrich Bonhoeffer
Geef een reactie